(Jacques Prévert, Baudelaire y Alma Acróbata)

Poemas recitados con motivo del Recital de Poesía y Microrrelato en Vigo. (O Galo do vento), 15 de marzo 2019.

Versións de Jacques Prévert ao galego: o seu tempo, a guerra e os paxaros

1.-Chanson des cireurs de souliers

Cántiga dos limpabotas

Hoxe en día o home branco
Xa non se estraña de nada
E cando bota ao neno negro
Ao amábel limpabotas de Broadway
Unha miserenta peza de moeda
Nin se esforza en ver
O brillo do sol reflectindo aos seus pés
E como se vai perder
Na multitude de Broadway
Os seus pasos indiferentes levan a luz
Que o neno negro atrapou
Como un verdadeiro profesional
A fuxitiva luciña
Que o neno negro de dentes de neve
docemente enfeitizou
Cun vello bruzo
Cun vello trapo
Cun grande sorriso
E cunha cantiguiña
A cántiga que conta a historia
A historia de Tom o gran home negro
O emperador dos limpabotas
No ceo negrísimo de Harlem
A cabana de Tom está ergueita
Todo o que brilla no barrio negro
Foi el quen o fixo brillar
Cos seus grandes bruzos
Cos seus vellos trapos
Cun grande sorriso
E con cántigas
Foi el quen branquexou como a prata
As vellas alpargatas da lúa
Foi el quen fixo relucir
O calzado vernizado da noite
E quen o pousou diante de cada porta
No Gran Hotel do Amencer
Os zapatos novos da mañá
Foi el quen bruniu os cobres
De todas as orquestras de Harlem
Foi el quen cantou a ledicia de vivir
A ledicia de facer o amor e a ledicia de beillar
E tamén a ledicia de estar bébedo
E a ledicia de cantar
Pero a cántiga do Negro
O home branco non a sente
Todo o que sente
É o ruído na man
O miserento ruído dunha peza de moeda
Que chimpa sen dicir ren
Que chimpa sen brillar
Tristemente sobre un pé
Historias, 1946

2.-Quelqu´un

Un calquera

Un home sae da súa casa
É moi cedo pola mañá
É un home que está triste
Véselle na faciana
De súpeto no cubo do lixo
Ve un vello Anuario Mundano
Cando un está triste hai que pasalo tempo
E o home colle o Anuario
sacódeo un pouco e bótalle unha ollada maquinalmente
As cousas son como son
Este home tan triste está triste porque se chama
Dacona
E bota unha ollada
E segue a ollar
E párase
Na páxina dos D
E mira para a columna dos D-A da…
E a súa mirada de home triste vólvese máis leda máis clara
Ninguén
De verdade ninguén leva o mesmo nome
Eu son o único Dacona
Di entre dentes
E tira co libro desempoa as mans,
E prosegue orgullosamente o seu homiño de camiño
Historias, 1963

3.-La guerre

A guerra

Deforestades
imbéciles
deforestades
Todas as árbores novas
co vello machado
arrincádelas
Deforestades
imbéciles
deforestades
E as árbores vellas
coas súas vellas raíces
as vellas cañotas
gardádelas
E pendurades unha pancarta
Árbores do ben e do mal
Árbores da Vitoria
Árbores da Liberdade
E a matagueira deserta
fede a vello bosque estoupado
e os paxaros vanse
e vos ficades aí
imbéciles
cantando e desfilando

                        Espectáculo,1951

4.-Pour faire le portrait d´un oiseau

Para facer o retrato dun paxaro

Pintar primeiro unha gaiola
cunha porta aberta
pintar deseguida
algo bonito
algo sinxelo
algo fermoso
algo útil
para o paxaro
pousar deseguidiña a tea contra dunha árbore
nun xardín
nun bosque
ou nunha selva
se esconder tras a árbore
sen dicir ren
sen se mover…
Ás veces o paxaro chega axiña
pero pode tamén botar moitos anos
antes de se decidir
Non se desalentar
esperar
esperar se é necesario durante anos
a lixeireza ou a lentitude da chegada do paxaro
non ten relación ningunha co éxito do cadro

Cando o paxaro chega
se chega
gardar o máis fondo silencio
agardar que o paxaro entre na gaiola
e cando estea dentro
pechar coidadosamente a porta co pincel
logo
borrar un por un todos os barrotes
tendo coidado de non tocar ningunha das plumas
do paxaro
Facer deseguida o retrato da árbore
escollendo a máis bela das súas ponlas
para o paxaro
pintar tamén a verde follaxe e a frescura do vento
a poeira do sol
e o ruído dos animais da herba na calor do verán
e logo esperar que o paxaro acorde cantar
Se o paxaro non canta
é mal sinal
sinal que o cadro é malo
pero se canta é bo sinal
sinal que pode asinalo
Entón arrinque moi a modiño
unha das plumas do paxaro
e escriba o seu nome nun recanto do cadro.

                        Historias, 1963

Dos poemas bilingües de mi segundo poemario.

5.-En aquel tiempo

En aquel tiempo
llovía
tan despiadadamente
sobre mi desbordado
corazón
que se sentía
impermeable
a los incesantes aguaceros
de
aquel crucial invierno
denostado por todos
salvo por mi cuerpo
insensible a la lluvia
a la humedad
al viento

                                                                        Alma Acróbata, 2018

En ce temps

En ce temps-là
il pleuvait
si impitoyablement
sur mon coeur
en pleurs
qu´il se sentait
imperméable
aux incessantes averses
de
ce crucial hiver
vilipendé par tous
sauf par mon corps
insensible à la pluie
à l´humidité
au vent

Traduction: André Philippot et Stella Maris

6.-Sátiro

Su mirada lasciva
me irrita
mas
me incomodan más

Los ojos de
medusa furiosa
de su esposa

En medio me hallo
desconcertada
sin entender
por qué
me convierto
en la diana de sus miradas
15-agosto-2014

Alma Acróbata, 2018

Satyre

Son regard lascif
m’irrite
mais
m’incommodent davantage

Les yeux de
méduse furieuse
de son épouse

Au milieu je me sens
perplexe
sans comprendre
pourquoi
je deviens
la diane de leurs regards

     Alma Acróbata, 2018

He seleccionado una prosa poética de Baudelaire que viene muy al caso en este lugar, ya para acabar.

7.-Enivrez-vous

Il faut être toujours ivre, tout est là ; c´est l´unique
question. Pour ne pas sentir l´horrible fardeau du temps qui
brise vos épaules et vous penche vers la terre, il faut vous
enivrer sans trêve.

Mais de quoi ? De vin, de poésie, ou de vertu, à votre guise,
mais enivrez-vous !

Et si quelquefois, sur les marches d´un palais, sur l´herbe
verte d´un fossé, vous vous réveillez, l´ivresse déjà
diminuée ou disparue, demandez au vent à la vague
à l´étoile, à l´oiseau, l´horloge, à tout ce qui fuit,
à tout ce qui gémit, à tout ce qui roule,
à tout ce qui chante, à tout ce qui parle,
demandez quelle heure il est.
Et le vent, la vague, l´étoile, l´oiseau l´horloge vous répondront
il est l´heure de s´énivrer ; pour ne pas être les esclaves
martyrisés du temps, enivrez-vous sans
cesse de vin, de poésie, de vertu, à votre guise

                  Charles Baudelaire, Le Spleen de Paris , 1864  

Embriagaos

Hay que estar siempre ebrio, todo está ahí; es la única
cuestión. Para no sentir el horrible peso del tiempo que
quiebra los hombros y los inclina a la tierra, debéis
embriagaros sin tregua.

Pero ¿de qué? De vino, de poesía, o de virtud a vuestro gusto,
¡pero embriagaos¡

Y si alguna vez, sobre los peldaños de un palacio, sobre la hierba
verde de una cuneta, os despertáis, con la embriaguez ya
disminuida o desaparecida, preguntad a la ola, al viento,
a la estrella, al pájaro, al reloj, a todo lo que huye,
a todo lo que gime, que rueda,
que canta, que habla,
preguntad qué hora es.
Y el viento, la ola, la estrella, el pájaro, el reloj os responderán,
es la hora de embriagarse; para no ser esclavos
martirizados del tiempo, embriagaos sin parar
de vino, de poesía, de virtud, a vuestro gusto

                              Le Spleen de Paris, 1864